Gần đây, à mà không hẳn ?, từ lúc tớ sang đây thì nhận được rất nhiều câu hỏi của các bạn, anh/chị/em về việc học theo chương trình bằng tiếng Anh tại Nhật Bản. Tớ có mạo muội tư vấn cho một số trong đó, rất may là có người đã app thành công, và may hơn là có người thì nghe tớ tư vấn rồi bỏ chạy luôn =))).
Dù mục đích của các bạn sang học ở đây là gì thì tớ cũng muốn nhắc vở một số điều mà tớ không hề biết cho đến khi sắp kết thúc đời sinh viên ở bên này rồi để tiện cho việc quyết định và tiện cho tớ mỗi lần ai hỏi là sẽ mang link này ra câu view ?.
Trước khi đi vào vấn đề, tớ xin giới thiệu lại một chút về bản thân để cho bài viết thêm chút khách quan. Tớ hiện tại đang theo học Master of Economics & Business Administration, Grad School of Economics, Nagoya University. Cái chương trình tiếng Anh mà tớ theo học ý, gọi là G30 Program, hiện tại còn gọi là Top Global University/スーパーグローバル大学 (có cả cho bậc Đại học và sau Đại học), là chương trình chính phủ Nhật Bản lập ra để thu hút sinh viên quốc tế (mục tiêu ban đầu là để đạt 30% trên tổng số sinh viên các trường tham gia, 無理 ghê:)) bây giờ là để thúc đẩy các trường này leo rank 100 thế giới). Thế nên những điều tớ chia sẻ sẽ nằm trong phạm vi chương trình G30 dưới góc nhìn của một đứa học bên Khoa học Xã hội thôi nhé.
Số chương trình khá giới hạn
Cái này thì rõ là đương nhiên và nhẽ ra tớ phải biết trước khi sang tận đây chứ? Hừm, không hẳn là thế. Đúng là hiện tại chỉ có 37 trường tham gia hệ thống này trong số 775 universities trên toàn Nhật Bản (tham khảo thêm tại đây), trong đó phân ra 2 loại là type A và type B. Type A nói ngắn gọn là top trên, được nhiều fund hơn, dễ xin học bổng hơn nhưng đương nhiên là cạnh tranh cũng gắt gao hơn nhiều. Ngoài ra tớ biết thêm trường Doshisha và Hitotsubashi cũng có chương trình bằng tiếng Anh rất tốt nhưng không tham gia TGU. Cộng cả thảy cho là trên dưới 40 trường thì cũng không quá tệ đúng không?
Tuy nhiên cái mà tớ muốn nói là số chương trình, các lớp học mà các bạn có thể chọn được, và quan trọng hơn là giáo sư có thể theo thì lại hạn chế hơn những gì tớ tưởng tượng. Vì đòi hỏi là phải giảng dạy và hướng dẫn được bằng tiếng Anh nên so với các bạn Nhật, chương trình sẽ hạn chế hơn khá nhiều và thậm chí có những môn mà không đủ học sinh quốc tế sẽ khó được mở lớp, hoặc thậm chí là bạn sẽ phải dự Seminar bằng tiếng Nhật đó nha.
“Được” phân biệt đối xử là không thể tránh khỏi
Cái này tớ không biết nên nói là “bị” hay là “được”, chắc tuỳ theo suy nghĩ của từng người. Nói chung theo quan sát của tớ thì người Nhật Bản đúng như những gì người ta nói là khá khép kín. Thế nên, dù bạn ở đây lâu đến thế nào thì vẫn sẽ bị xem là 外人, tức là người ngoài thôi, đặc biệt là đối với những người không nói ngôn ngữ của họ. Nhưng đừng sợ nhé, tớ thấy đây là điểm tớ thích nhất khi học bằng tiếng Anh ở Nhật luôn ☺.
Vì lớp/Seminar có ít người hơn nên bạn sẽ được thầy chú ý hơn so với các bạn người Nhật. Ngoài vấn đề về Academic thì người ta sẽ chú ý tới Mental health của bạn nữa đó, có khi hơi quá đà vì sợ mình buồn mà tự tử :))))) nhưng có khi rất đáng yêu, ví như thầy tớ, mỗi lần đi chơi đâu là lại có quà về cho tớ đấy hihi. Vì là người ngoại quốc lại không biết nhiều tiếng Nhật nên sẽ có khá nhiều chương trình tìm hiểu văn hoá, ngôn ngữ khá hay ho mà lại hoàn toàn miễn phí cho bọn tớ như học Origami, Ikebana, ôn JLPT, Homestay vân vân.
Còn đối với người ngoài, vì bạn là người nước ngoài nên sẽ không bị áp đặt tiêu chuẩn của người Nhật lên. Chẳng hạn như nói chuyện mà không biết dùng kính ngữ thì cũng sẽ được xuề xoà hơn, ăn mặc đi lại thoải mái hơn các bạn Nhật. Trong khi các bạn ý dù 12h đêm qua đường mua đồ ăn vặt ở Combini cũng phải ăn mặc gọn gàng, bọn chúng tớ toàn dép lê, mặc pijama hiên ngang đi lại thôi :)).
Nói chung với tớ thì chưa bị gặp cái phân biệt đối xử nào xấu cả, mà cảm thấy được quan tâm hơn và chắc là đỡ áp lực hơn so với những bạn tớ quen học bằng chương trình tiếng Nhật.
Phần lớn bạn bè sẽ là “hội quốc tế”
Nói ra thì hơi xấu hổ nhé, hiện tại tớ chả có người bạn nào same same tuổi là người Nhật… Tớ chỉ chơi với mấy bác trung niên trở lên thôi :shame:. Lý do là vì đặc thù của chương trình TGU là học bằng tiếng Anh ? nên trong lớp tớ chỉ có thầy giáo là người Nhật. Trường tớ thì có các chương trình và circle kết nối giữa các bạn người Nhật và sinh viên quốc tế nhưng là một đứa không khoái mấy sự kiện giao lưu ngôn ngữ gì gì đó lắm nên tớ không khoái tham gia lắm. Xung quanh bạn bè tớ ở bên này cũng chung cảnh ngộ như vậy, hầu như đều chỉ có lũ nói tiếng Anh là chơi với nhau, thi thoảng có bất bình gì là xúm lại nói xấu nước Nhật =)).
Tớ nghĩ là một lý do chính nữa là vì bọn tớ không biết tiếng Nhật nên không chủ động nói chuyện với các bạn Nhật và ngược lại các bạn ý cũng rất nhút nhát khi ở bên cạnh chúng tớ. Tại anh tại ả tại cả đôi bên thế nên là 外人 thì cứ chơi với nhau mà 日本人 thì cũng chỉ ở trong circle của họ. Ở trường của bạn nếu khác thì bảo tớ nghe với nhé.
Không phải ở Nhật tự khắc sẽ giỏi tiếng Nhật
Rất nhiều lần người nhà, người quen ở Việt Nam nhờ tớ dịch tiếng Nhật và khi tớ bảo là tớ ngu tiếng Nhật thì người ta đều nghĩ tớ ngại nhờ vả. Well, có thể đúng là tớ ngại nhờ vả nhưng tớ ngu tiếng Nhật là thật :)))). Gọi là ở Nhật cho oai nhưng tớ chỉ dùng 10% giao tiếp hàng ngày là bằng tiếng Nhật thôi, còn phần lớn là bằng tiếng Anh, tiếng Việt và thi thoảng vài câu tiếng Trung. Tớ chỉ dùng tiếng Nhật trong các trường hợp sau đây:
- Đi siêu thị, đi combini, cantin, nói chung là mua bán: nghe số tiền :)) và order (quen thì nói còn không thì chỉ vào hình thôi=))
- Đi học tiếng Nhật: nghe là chủ yếu
- Xem Anime: ahihi
- Đi làm: cũng vẫn nghe là chủ yếu
- Đi chạy cùng các bác hoặc thăm host family tớ, mix mix nửa Nhật nửa Anh
- Thi thoảng đối đáp với nhân viên tiếp thị
- Thi thoảng hỏi đường
Và vì không rèn luyện và cũng vì lười nên tiếng Nhật của tớ chỉ dừng ở mức nói chuyện bằng keyword chứ không thành câu trọn vẹn được sau hẳn 1 năm rưỡi ở Nhật. Thế nên là đừng auto có suy nghĩ đi nước nào sẽ tự động giỏi tiếng nước đó nhé :p. Nếu các bạn thực sự đặt mình vào văn hoá và nỗ lực học thì mới có thể lưu loát tiếng được. Nói chung là đừng như tớ ?.
Tóm lại là có nên học chương trình tiếng Anh ở Nhật hay không?
Okay thế nãy giờ là điểm cộng có, điểm trừ có, nói nhanh cho vuông là có nên học chương trình tiếng Anh ở Nhật không?
Theo tớ thì chương trình tiếng Anh ở Nhật sẽ phù hợp cho các bạn như sau:
Muốn đi Nhật bằng mọi giá (vì thích một ông giáo bên này, vì thích anime, thích đất nước, thích một anh nào đó bên này, nói chung là nhất quyết phải sang đấy cho được)
Chưa có nền tảng tiếng Nhật tốt hoặc thậm chí là không biết tí gì
Kết quả học tập tốt (bởi cơ hội xin học bổng sẽ cao, sẽ không phải lăn tăn học trường tiếng để học lại, hoặc học lên tiếp)
Đã đọc bài này và thấy không vấn đề gì với những điểm đã nêu trên
Hi vọng bài viết có ích với các bạn nhé ?