
Đã bao giờ tớ kể rằng tớ là một đứa hay ngứa mồm ngứa miệng chưa? ? Đối với tớ cái gì tớ cho là đúng thì sẽ bảo vệ tới cùng không ngại bỏ thời gian bỏ công sức, ví dụ như là dành cả vài tiếng để thuyết trình về quan điểm của mình nè, ví dụ như là lập cái blog này nè ?, và kể cả là đối thoại với người lạ nữa =))
Hôm nay cũng thế, tớ với chị bạn dành vài tiếng ngồi đàm đạo về vấn đề Media có bias hay không, trong khi chị ý bảo là có cái nọ cái kia còn tớ thì nhất quyết rằng đã là thực thể Media thì chỉ bao giờ lươn ngoi lên cạn trèo cây thì Media mới có thể trung lập được. Cái đấy thì tuỳ góc nhìn và quan điểm thôi, thế nên tớ cứ nhận mình bảo thủ vậy ?. Không bàn ở đây kẻo lại hack não mọi người.
Dạo này tớ đào được một cuốn sách khá hay mà sang tuần sẽ cố đọc nốt để review cho mọi người. Nhưng có một khái niệm khá liên quan tới chủ đề của việc tranh luận hôm nay về việc Media và Social network ảnh hưởng tới quan điểm của chúng ta như thế nào – The Filter Bubble Effect
Thế nào là Filter Bubble?
Filter Bubble là một khái niệm được anh Eli Pariser giới thiệu tới công chúng lần đầu năm 2011 trong một cái TED talk. Tớ để link cho mọi người xem nhé. Tớ dịch nôm na hiệu ứng này là bong bóng lọc quan điểm. Điều này xảy ra bởi một số thuật toán của các website sẽ sử dụng những dữ liệu như location, behavior trong quá khứ hoặc là lịch sử tìm kiếm của bạn để đem ra kết quả “dành cho bạn”. 1
Ví dụ điển hình của hiệu ứng này là Facebook newsfeed của chúng ta đó. Với mục đích ưu tiên những gì bạn quan tâm lên đầu newsfeed và lược bỏ những feed từ nguồn mà bạn ít tương tác, kết quả là những gì bạn nhận được trên Newsfeed sẽ chỉ từ những người mà bạn thường xuyên Like. Tớ khá chắc là rất nhiều bạn cập nhật thông tin từ Facebook feed của mình. (Theo ước tính thì 41.4% toàn bộ traffic các trang news là đến từ Facebook2). Thế thì điều này có nghĩa là gì, những ý kiến trái luồng với tư tưởng của bạn phần lớn biến mất dần. Bạn sẽ ở trong một bong bóng nước khổng lồ, mà trong đó chỉ có bạn, những đứa bạn cùng quan điểm, cùng sở thích. Nghe có vẻ như là một thiên đường =)) nhưng ở đó bạn sẽ bị cách ly với những quan điểm, những ý tưởng mới mà chỉ ăn lại suy nghĩ của mình thôi đó ạ. Điều này cũng diễn ra tương tự với Google Search, Netflix recommended shows. Có câu này của cụ Obama trước khi thôi nhiệm mà tớ thấy khá tâm đắc:
“The rise of naked partisanship, increasing economy and regional stratification, the splintering of our media into a channel for every taste–all this makes this great sorting seem natural, even inevitable. And increasingly, we become so secure in our bubbles that we accept only information, whether true or not, that fits our opinions, instead of basing our opinions on the evidence that’s out there.”
Việc Internet là một kênh dẫn với hàng trăm nghìn luồng thông tin đã làm cho việc lọc bỏ trở nên quá đõi tự nhiên, thậm chí là không tránh khỏi. Và chúng ta ngày càng trở nên quá thoải mái ở trong cái bong bóng đó tới nỗi mà chúng ta chỉ chấp nhận thông tin mà chúng ta muốn nghe, muốn thấy, không nhất thiết là đúng hay sai, mà không cần kiểm chứng.
Không chỉ có những thuật toán mới tạo nên những bong bóng cách ly từ sự cá nhân hoá, mà giới Media từ thời nguyên thuỷ cũng đã là như vậy. Ở Việt Nam khá là khó để đưa ví dụ vì chúng ta không có nhiều trường phái chính trị để lựa chọn, nhưng thử xem graph dưới đây nhé!
Vậy là người bảo thủ sẽ càng bảo thủ, kẻ tôn vinh chủng tổng của mình lại càng trở nên phân biệt đối xử, người “tự do trí thức” luôn nghĩ mình luôn đúng, luôn đi đầu. Thế đó, Internet, có thể đã và đang kết nói cả thế giới, nhưng với Filter Bubble, Internet cũng có thể đang làm cho thế giới càng bị chia cách.
Và vâng, tớ cũng công nhận, Blog của tớ có thể là cánh bảo thủ anti giant Tech evil, và chắc chắn là bias.
Reference List của tớ bị Lỗi, tớ cho tất xuống đây nhé!
3. http://www.businessinsider.com/what-your-preferred-news-outlet-says-about-your-political-ideology-2014-10
4. https://vnreview.vn/tin-tuc-xa-hoi-so/-/view_content/content/2002062/chung-ta-dang-bi-google-facebook-thao-tung-nhu-the-nao