Nếu Sensei hồi ở Nhật biết mình viết 1 entry về tiền tệ như này chắc sẽ bất ngờ vcl lắm đây ?

Headline nóng hổi nhất trong mấy ngày này làm tớ kích thích ? là kế hoạch tung hệ thống thanh toán mang tên Libra của Facebook vào năm sau (2020). Kế hoạch này được Facebook ấp ủ từ tháng 5 năm 2018 và chính thức được công bố cùng với Whitepaper vào ngày 18/6/2019 vừa rồi.

Vậy là chỉ cần động đậy nhẹ, đứa con còn trong trứng nước của Facebook đã làm náo loạn từ phố Wall cho tới Nhà trắng, lan sang tận Beijing, làm Bitcoin lại sôi sùng sục và chạm đỉnh khủng nhất trong vòng 15 tháng gần đây. Và chưa chi mà Uỷ ban Dịch vụ Tài chính Hạ viện Mỹ đã sắp lịch gặp mặt anh Mark và cộng sự và ngày 17 tháng 7 tới ??.

Giá Bitcoin chạm 11,000 trong tuần trước, nguồn Inverse.

Chỉ sau 3 ngày, Libra đã leo lên nằm top 5 Search results trên Google.

Google Search Results For Libra, Bitcoin, XRP, and ETH As of 6/21/19, 8pm

Thế thì kế hoạch lớn của Libra là gì?

Theo những gì Facebook công bố thì Libra sẽ đóng vai một nền tảng tiền tệ online trong đó chỉ lưu hành đơn vị tiền tệ cùng tên. Hiểu “đơn giản” Libra vừa là một version Blockchain riêng của Facebook vừa là cryptocurrency của Blockchain này.

Nếu mọi chuyện xảy ra thuận lợi, người dùng sẽ có thể chuyển tiền/giao dịch xuyên biên giới thông qua 1 Ví điện tử (Digital Wallet) mang tên là Calibra (trực thuộc Facebook) hoặc bất kì  Digital Wallet nào khác sử dụng hệ Blockchain của Libra. Những giao dịch này có thể được thực hiện từ Whatsapp, Messenger hay những app độc lập khác nằm trong network. Một ví dụ khá tương tự tớ có thể nghĩ tới là QQ Wallet của các bạn Trung, có thể thanh toán mọi lúc mọi nơi, năm mới tới mừng tuổi nhau qua Wechat luôn mới xịn. ?

Mục đích cao đẹp của Facebook khi triển khai kế hoạch lớn này gồm:

• Tạo cơ hội cho 1.7 tỉ người trên thế giới chưa có tài khoản ngân hàng có thể giao dịch thông qua Internet
• Loại bỏ hệ thống tay ba trong giao dịch, tạo một hệ sinh thái tiền tệ seemless, đồng thời cắt giảm phí khi giao dịch online

Và vì là sử dụng Blockchain, Libra sẽ có lợi thế trong việc xác thực các giao dịch và hy vọng là loại bỏ những vụ lừa đảo online bởi về cơ bản tất cả giao dịch dùng Blockchain đều có thể track được.

Ý tưởng dành cho Project Libra có thể khởi đầu bằng việc giải quyết những bất cập trong hiện tại của các công nghệ thanh toán (Digital Payment), tuy nhiên tư bản luôn luôn suy nghĩ theo lối tư bản thôi. Các nhà phân tích nhận định đây sẽ là một project có thể mang lại nguồn thu khổng lồ cho Facebook và các founding members vì:

• Digital Payment là một thị trường béo bở: chỉ riêng thị trường Mỹ, mỗi năm có hơn 18 tỉ giao dịch. Phí trung gian cho mỗi giao dịch quốc tê bình quân là 5%, trong đó 0.25% là rơi vào túi của bên thứ 3 (những công ty tín dụng) vị chi là 30 tỉ đô mỗi năm (Theo Economist). Đấy là chỉ mỗi thị trường Mĩ thôi nhé. Facebook không phải là Tech giant đầu tiên theo mảng này, Google, Apple, Grab, Alibaba… đã đi trước cả, nhưng chơi lớn cỡ Libra thì đáng phải trầm trồ đó.
• Nguồn thu mới từ Data mới. Hiện tại, chỉ với data đơn giản như hôm nay checkin ở đâu, like page gì, Facebook đã có thể kiếm được nguồn thu khổng lồ từ quảng cáo. Tưởng tượng nếu Facebook và founding members có quyền truy cập tới từng giao dịch của bạn, chừng đó data sẽ mang lại cho Facebook lợi thế khủng như nào ? 

Vậy là một số keyword khá quen thuộc đã xuất hiện nè: Blockchain, Cryptocurrency, Digital Wallet. Vậy thì tớ chắc là một số bạn sẽ tự hỏi: Okie… đây có phải lại là một loại Bitcoin nữa không?…

Yes and no. Về cơ bản Libra và Bitcoin đều là Cryptocurrency và xây dựng dựa trên nền tảng Blockchain. Tuy nhiên, có một số điểm khác biệt rõ ràng như sau:

*Nguồn: The Guardian 

Các anh lớn nhà Libra 

What the fuzz – Tại sao Libra lại thu hút nhiều sự chú ý như vậy?

Dưới đây là các mối lo ngại đáng kể liên quan tới Libra:

• Sự sụp đổ của những mô hình tiền tệ hiện tại: Tính đơn giản nhé, JPMorgan Chase, ngân hàng lớn nhất Mĩ có 50 triệu khách hàng sử dụng dịch vụ digital, Facebook có 2.4 triệu users (đương nhiên là digital rồi)?. Chỉ cần mỗi users ở bển chuyển 1 phần 10 số tiền trong tài khoản banking khác qua dùng Libra thì Libra đã có hẳn 2 nghìn tỉ dễ như bẫng. Tớ mà làm banking tớ cũng hơi lo :))
• Lo ngại về bảo mật data: Facebook công bố rằng Calibra sẽ không chia sẻ thông tin với Facebook hay bất cứ founding members nào nếu không có sự đồng ý của người dùng. Câu này nghe hơi quen :)) hiện tại về việc consent, opt out hay opt in của các platform đều làm khá qua loa, kể cả sau GDPR. Đơn giản là người dùng không có nhiều sự lựa chọn ngoài việc dùng hay không dùng. Và sau khá nhiều dớp của Facebook thì không chắc có nên tin tưởng đưa tiền vào tay bạn ý không :))
• Quá nhiều quyền lực nằm trong tay quá ít tập đoàn: 28 tập đoàn cho cả một hệ thống payment có thể làm cả thế giới trầm trồ.
  Nếu Project Libra trở thành hiện thực, vai trò của Ngân hàng Trung Ương và Chính phủ đối với việc kiểm soát thị trường tài chính sẽ thay đổi như thế nào, đặc biệt là các quốc gia có đồng nội tệ yếu? Lạm phát, tỉ giá sẽ được điều chỉnh bởi ai, ra sao khi việc thực hiện giao dịch quốc tế quá seemless như vậy?
  Cùng với sức mạnh của data và số tiền trong lưu thông như dự tính, một số công ty sẽ bị khai tử ngay tắp lự (như Transferwise, WU chẳng hạn) 

Hiện tại thì Libra đang gặp sự phản đối khá là mạnh mẽ của các kênh chính thống và cả chính quyền các nước. (Mỹ đòi Facebook dừng dự án Libra, Ấn Độ cấm cửa luôn cryptocurrency cho lành ??, anh Trung Của thì không care lắm vì anh có dùng Facebook hay Whatsapp đâu). Riêng về phía tớ, là một người dùng rất thường xuyên giao dịch xuyên biên giới thì tớ ủng hộ nhiệt tình luôn (Visa/Mastercard hiện tại có bán thông tin của các cậu nhé, confirmed từ 1 đứa làm DSP).

Anyway, Libra có trở thành hiện thực được hay không thì chờ qua buổi điều trần tháng 7 này đã :)) Có gì tớ sẽ update mọi người nhé!